Blog

Quranda "din günü" (yəvmu'd-din) anlayışı - biri bir ayədə iki dəfə olmaqla on iki yerdə keçir. Onları aşağıda bir-bir sıraladıq.

Sağdan, soldan eşitdiklərinizi unudun.
Quran "din günü" deyərkən nəyi nəzərdə tutduğunu özünüz görün:

1- "Həmd, Aləmlərin Rəbbinədir. O Rəhman və Rəhmdir. DİN GÜNünün Malikidir." (Fatihə; 2-4)

Hamımızın çox yaxşı bildiyi Fatihə surəsində "Din gününün Maliki" (Maliki yəvmu'd din) ifadəsi "din günündə mülkün yeganə sahibi" deməkdir.
Deməli, bir "din günü" var və bu gündə mülkün yeganə sahibi bir malik/məlik olacaq.
Deməli, bu gün, Yunusun "Hanı bunun ilk sahibi?" ifadəsində keçən "İlk sahib"in ortaya çıxdığı və bütün saxta və yalan mülk (sərvət və iqtidar) sahibliyinin sona çatdığı gündür.
Deməli…

Ruzini verən Allahdır. Onun adlarından biri də Rəzzaqdır. Amma nədənsə əksər hallarda başqa yollara əl atmaqla, ruzinin məhz oradan gələcəyinə inanırıq. Ruzi verən Odursa, bizdən isə sadəcə doğru-dürüst addım, hərəkət kifayətdir. Çünki ruzimiz artıq ana bətnində olarkən yazılmışdır.
Qurani-Kərimdə ruzi və nemət ilə əlaqədar axtarışlar versək, çox sayda müxtəlif ayələrə rast gələrik. Bunlardan bəzilərini qeyd edib, xatırlamaq faydalı olar.
“Şübhəsiz ki, ruzi verən də, qüvvət sahibi də, yenilməz olan da Allahdır!” (Zariyat, 58)
“Əgər onlar yoxsuldurlarsa, Allah öz lütfü ilə onları dövlətli edər. Allah (lütfü, mərhəmətilə) genişdir, (hər şeyi) biləndir!” (Nur, 32).
“Sizi yaradan, sonra sizə ruzi verən, sonra sizi öldürən, sonra…

Hər dövrdə ədalətlə mülk arasında bağ qurulmuş və bu iki anlayış bir-birilə əlaqəli olaraq istifadə edilmişdir.
Belə ki, günümüzdə də ucadan, lap uca kürsülərdən, çox yüksəkdən söylənən bir söz var: "Ədalət mülkün təməlidir."

Başımı qaldıraraq və ayaq barmaqlarımın ucunda yüksəlməyə çalışaraq, bu ifadənin nə mənaya gəldiyini görməyə cəhd edirəm. Hansı ədalətin, hansı mülkün təməli olduğunu uzaqdan da olsa görmək və ya görə bilmək üçün səy göstərirəm.
Ağlımla, fikrimlə, düşüncələrimlə, ümid və xəyallarımla səy göstərərkən yüksəldiyimi hiss edirəm. Yüksəlir, yüksəlir, yüksəlirəm və bu həqiqəti nəhayət ki, görürəm!
Hansı ədalətin, hansı mülkün təməli olduğunu ilk dəfə anlayıram. Gördüyüm bu ədaləti sevdiyim kimi, bu ədalətin nizamladığı mülk…

Bir yolçuyam yol gəlirəm. Mənzilbaşına varmağa çalışıram.
Yola cənnətdən başladım. Yer üzünü səyahətə çıxdım. Cənnətdən gəlib Cənnətə gedirəm. Yüküm əməldir.

Yasaqlar olan cənnətdən yasaqlar olmayan cənnətə gedirəm. Bir ağac qadağasını pozduğum üçün min qadağaları aşmaqla cəzalandırıldım. İndi bütün "ağaclardan" uzaq qaçıram. Bütün yasaqlara o qadağan olunmuş ağaca baxdığım kimi baxır, ona toxunmaqla Cənnətdən çıxarıldığımı xatırlayır, həmən uzaqlaşıram. Yasağa toxunmamağı “kimdən öyrəndin?” sualının cavabını atalarımız verib: “Gözü çıxmış qardaşımdan!”

Adəmin isə gözü çıxmadı, özü çıxdı... Cənnətdən yola çıxıb geri qayıtmağın yolunu tapmaq üçün təvafa başladı. Onun addımının izi ilə mən də gedirəm... Çata biləcəyəmmi, ya qismət...

İtmiş cənnətimi axtarıram. Gedən, tapan, varan... dönüb…

Balaca uwaq hamile qadinin qarnina toxunaraq:
- ne var sizin qarninizda?
Qadin:
- uwaq var, deye cavab verdi.
Uwaq:
...- uwaginizi cox istiyirsiz?
Qadin:
- beli.
Uwaq:
- lap cox?
Qadin:
- elbette.
Uwaq:
- bes onda niye yediz? :))))))))

Firina geldiğimde ortalıkta ekmek görünmüyordu. Eski bir dostum olan fırıncı,"Biraz bekleyeceksin hocam," dedi. "İki-üç dakikaya kadar çıkartıyorum." Kenardaki tabureye oturup beklemeye koyulurken, içeriye yaşlıca bir adamın girdiğini gördü...m.Eskimiş ceketinin sol yakası altında bir madalya parıldı...yor ve yürürken hafifçe topallıyordu. Selam verdikten sonra, fırıncının tezgahına yaklaşarak, "Ekmeklerimi alayım," dedi. "Benim ikizler acıkmıştır." Fırıncı,adamın kendisine uzattığı torbayı alarak tezgahın altına eğildi ve bir gün öncesine ait olduğu anlaşılan ekmeklerden dört-beş tane çıkardı.Ben o arada oturması için kendi yerimi o adama vermiş, tezgahın yanına iyice yaklaşmıştım.Ekmeklerden birkaç tanesinin şekli değişmiş, katılaşmış, taş gibi olmuştu.Fısıltı şeklinde fırıncıya sordum.Neden taze ekmeği beklemesini söylemiyorsun? Biraz sonra…

edəndir!
219 - (Ya Rəsulum!) Səndən içki və qumar (meysir) haqqında sual edənlərə söylə: “Onlarda həm böyük günah, həm də insanlar üçün mənfəət (dünya mənfəəti) vardır. Lakin günahları mənfəətlərindən daha böyükdür”! (Allah yolunda) nəyi paylamalı olduqlarını soruşanlara isə de: “Ehtiyacınızdan artıq qalanını (möhtaclara paylayın)!” Allah sizə Öz ayələrini bu cür bildirir ki, bəlkə, fikirləşəsiniz.
220 - Dünya və axirət (işləri) barəsində. (Ya Rəsulum!) Səndən yetimlər haqqında sual edənlərə söylə: “Onlar üçün (onların malını qorumaq və güzəranlarını) yaxşılaşdırmaq xeyirlidir (nəcib əməldir). Əgər onlarla birlikdə yaşayırsınızsa, onlar sizin qardaşlarınızdır”. Allah islah (yaxşılıq) edənləri də, fəsad salanları da tanıyır. Əgər Allah istəsəydi, sizi,…

(Mədinədə nazil olmuşdur, 286 ayədir)
1 - Əlif, Lam, Mim.
2 - Bu, (Allah tərəfindən nazil edilməsinə, haqdan gəlməsinə) heç bir şəkk-şübhə olmayan, müttəqilərə(Allahdan qorxanlara, pis əməllərdən çəkinənlərə) doğru yol göstərən Kitabdır.
3 - O kəslərki, qeybə (Allaha, mələklərə, qiyamətə, qəza və qədərə) inanır, (lazımınca) namaz qılır və onlara verdiyimiz ruzidən (ailələrinə, qohum-qonşularına və digər haqq sahiblərinə) sərf edirlər.
4 - O kəslərki, sənə göndərilənə (Qurana) və səndən əvvəl göndərilənlərə (Tövrat, İncil, Zəbur və s.) iman gətirir və axirətə də şəksiz inanırlar,
5 - Məhz onlar öz Rəbbi tərəfindən (göstərilmiş) doğru yoldadırlar. Nicat tapanlar (axirət əzabından qurtarıb Cənnətə qovuşanlar) da…

Bir vaxtlar ingilislər İstanbul boğazının toplarını darma-dağın edib İstanbulu istila etmişlər. Bu əsnada İngiltərə dini qurumunun başçısı olan Anqlikan kilsəsinin baş pastoru tərəfindən o vaxtı Türkiyənin ən böyük alimlərindən sayılan Bədiuz-Zaman Səyid Nursiyə din barəsində altı sual ünvanlandı.

Ustada deyildi ki, onlar bu altı suala altı yüz kəlimə ilə cavab istəyirlər, onlara cavab ver. Ustad belə dedi: “Altı yüz kəlimə ilə deyil, altı kəlimə ilə deyil, hətta bir kəlimə ilə də deyil, bəlkə bir tüpürcəklə cavab verirəm. Çünki o dövlət, gördüyünüz kimi ayağını boğazımıza basdığı anda onun pastoru məğrurcasına bizdən sual soruşmasına qarşı üzünə tüpürmək gərəkir. Tüpürün o əhli…